Sản xuất Just-In-Time giúp giải các bài toán hàng tồn kho như thế nào?

san xuat just in time
Sản xuất Just-In-Time đã trở thành một thuật ngữ phổ biến trong thời đại 4.0, khi công nghệ giúp ngành sản xuất quản lý và điều chỉnh quy trình giám sát hàng tồn kho cũng như các hoạt động khác, qua đó rút ngắn thời gian sản xuất và tối ưu hóa chi phí liên quan. Hãy cùng tìm hiểu về sản xuất Just-In-Time qua bài viết sau đây.

Sản xuất Just-In-Time là gì?

Sản xuất Just-In-Time (JIT), còn được gọi là chiến lược Just-In-Time, là một hệ thống sản xuất mà trong đó việc sản xuất hàng hóa chỉ diễn ra khi có yêu cầu cụ thể. Mục tiêu cốt lõi của phương pháp JIT là giảm thiểu lãng phí, bao gồm việc tránh sản xuất dư thừa, giảm thời gian chờ đợi và ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn trong việc tồn kho.

Để áp dụng loại hình sản xuất này, các doanh nghiệp sản xuất phải có khả năng dự đoán chính xác về nhu cầu của thị trường và quản lý việc đặt hàng hoặc mua hàng. Một cách tổng quan, Just-In-Time có nghĩa là sản xuất chính xác loại sản phẩm cần thiết, với số lượng phù hợp, tại vị trí đúng và vào thời điểm cần thiết. Mặc dù xuất phát từ những năm 1950 với những khái niệm đơn giản ban đầu, nhưng JIT đã trở thành một thành phần quan trọng trong quản lý chuỗi cung ứng hiện đại. Mục tiêu chính của JIT là giảm chi phí bằng cách tiết kiệm lượng hàng tồn kho và nguyên vật liệu mà một doanh nghiệp cần lưu trữ.

san xuat just in time 1
Sản xuất Just-In-Time là gì
Just In Time bao gồm:
  • Các nguyên vật liệu được tập hợp “đúng lúc” để sản xuất sản phẩm
  • Các bộ phận sẵn sàng “đúng lúc” để sản xuất các sản phẩm cuối cùng
  • Sản xuất và giao hàng “đúng lúc”.

Có hai phương pháp tiếp cận khác nhau thường được áp dụng trong khung thời gian Just-In-Time (JIT). Thứ nhất, có phương thức sản xuất “kéo” (Make to Order), trong đó sản phẩm chỉ được sản xuất khi nhà sản xuất nhận được đơn đặt hàng từ khách hàng. Ví dụ, trong ngành sản xuất máy bay, việc sản xuất chỉ diễn ra khi có đơn đặt hàng mới từ hãng hàng không, ví dụ như số lượng cánh cần thiết để hoàn thành đơn đặt hàng mới. Việc giữ một số lượng lớn cánh trước sẽ gây tốn kém và không mang lại nhiều lợi ích.

Thứ hai, có phương pháp “đẩy” (Make to Stock), một hình thức khác của hệ thống sản xuất. Ở đây, sản xuất không được căn cứ vào nhu cầu cụ thể từ khách hàng. Phương pháp này thường dẫn đến tích tụ lượng lớn hàng tồn kho và có thể tạo áp lực cho các phần khác của tổ chức. Just-In-Time là yếu tố then chốt trong quy trình này, giúp “sạch” kho hàng. Bằng việc giữ ít vật liệu, hàng hóa, vv. trong kho, nhà sản xuất có thể tăng tốc quá trình sản xuất và tận dụng tài nguyên hiệu quả hơn, giảm chi phí sản xuất toàn diện.

Just-In-Time hoạt động như thế nào?

Sản xuất JIT có nguồn gốc từ ngành công nghiệp ô tô. Vào những năm 1950, nhà sản xuất xe hơi Toyota đã đưa ra hai khái niệm nhằm mục đích giảm thiểu lãng phí. Một trong những khái niệm này là sản xuất đúng lúc JIT. Đối với nhà sản xuất, sản xuất thừa và hàng tồn dự trữ là những vấn đề lãng phí chính.
 
san xuat just in time 2
Just-In-Time hoạt động như thế nào
 
Mỗi quy trình chỉ nên tạo ra những gì cần thiết cho quy trình tiếp theo. Do đó, sản xuất tức thời thường hướng tới 3 mục tiêu chính:
  •  Tồn kho bằng không.
  •  Thời gian chờ đợi bằng không.
  • Chi phí phát sinh bằng không.

Để thực hiện Just-In-Time (JIT), tổ chức thường áp dụng các biện pháp sau đây:

1. Tối thiểu hóa hàng tồn kho: Sản xuất theo JIT yêu cầu hàng tồn kho đạt mức thấp, trong trường hợp tốt nhất là không có hàng tồn kho.
2. Kích thước lô sản xuất nhỏ: Các lô hàng sản xuất được thực hiện với kích thước nhỏ để tối ưu quá trình sản xuất và làm giảm thời gian chờ đợi.
3. Bố trí mặt bằng hiệu quả: Khu vực sản xuất và kho hàng được sắp xếp sao cho phù hợp với việc thực hiện sản xuất JIT.
4. Bảo trì định kỳ và sửa chữa: Bảo trì và sửa chữa được thực hiện định kỳ để đảm bảo quá trình sản xuất JIT diễn ra liên tục.
5. Sử dụng công nhân đa năng: Các công nhân được đào tạo để có khả năng làm việc linh hoạt trong các quy trình sản xuất JIT.
6. Áp dụng hệ thống “kéo” (Make to Order): Sản xuất bắt đầu chỉ khi có đơn đặt hàng, giúp duy trì quá trình sản xuất linh hoạt.
7. Liên tục cải tiến: Khả năng cải tiến được tích hợp, bao gồm cả việc áp dụng công nghệ mới hoặc hệ thống khi cần.

Trong mô hình sản xuất JIT, các quy trình được thiết lập dựa trên nguyên tắc dòng chảy, đảm bảo rằng tất cả vật liệu di chuyển trong một dòng chảy liên tục. Điều này đòi hỏi kế hoạch cẩn thận để tối ưu việc luân phiên giữa các quy trình. Lập kế hoạch cố gắng duy trì chi phí thấp bằng cách cung cấp nguyên liệu khi cần.

Thời gian vận chuyển nguyên liệu được tính toán chính xác để đảm bảo chúng đến được đúng thời điểm trên dây chuyền lắp ráp. Vật liệu được sử dụng một cách hiệu quả để tránh tích tụ trong kho, hoặc chỉ lưu trữ những vật liệu cần thiết cho sản xuất ngay tại thời điểm hiện tại. Do đó, trong sản xuất JIT, việc duy trì và cập nhật thông tin hàng tồn kho là rất quan trọng.

Lợi ích và hạn chế của sản xuất Just-In-Time

Lợi ích

Những kết quả thu được từ việc áp dụng quy trình sản xuất Just-In-Time (JIT) có thể bao gồm việc tăng cường chất lượng sản phẩm, nâng cao năng suất và tối ưu hóa hiệu quả toàn diện của tổ chức. Cải thiện khả năng giao tiếp giữa các phần hệ và giảm thiểu cả chi phí và lãng phí cũng là những đặc điểm tích cực của hệ thống này. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên thị trường toàn cầu, những lợi ích này càng trở nên quan trọng và hấp dẫn đối với nhiều doanh nghiệp sản xuất trên toàn cầu.

san xuat just in time 3
Lợi ích của sản xuất Just-In-Time

Một trong những ưu điểm quan trọng của JIT là khả năng giảm thiểu đáng kể lượng hàng tồn kho. Việc này có thể dẫn đến giảm chi phí và vốn đầu tư vào hàng tồn kho, tạo điều kiện cho việc sử dụng vốn dành cho các dự án nội bộ khác. Với cơ hội sử dụng ít nguyên vật liệu nhất có thể để bắt đầu quá trình sản xuất, chỉ số luân chuyển vốn lưu động trong nhiều công ty Nhật Bản áp dụng chiến lược JIT thường duy trì ở mức thấp, như nghiên cứu đã chỉ ra.

Theo phương pháp sản xuất JIT, các doanh nghiệp thường cũng đánh giá và báo cáo về mức độ chất lượng sản phẩm. Bởi vì số lượng đặt hàng thường nhỏ hơn, vấn đề về chất lượng có thể được phát hiện và xử lý nhanh chóng hơn, tạo điều kiện cho việc cải thiện liên tục chất lượng sản phẩm.

Việc phát hiện ra những vấn đề chất lượng “đúng lúc” sẽ giúp các nhà quản lý kịp thời đưa ra các phương án giải quyết hiệu quả Một số lợi ích khác của việc triển khai hệ thống sản xuất JIT bao gồm:
  • Giảm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
  • Giảm chi phí lao động thông qua việc dành ít thời gian hơn cho việc đặt nguyên vật liệu, vận chuyển,…
  • Đẩy nhanh quá trình sản xuất

Hạn chế

Mặc dù có nhiều lợi ích, việc thực hiện sản xuất Just-In-Time (JIT) cũng gặp phải một số hạn chế. Do tính phức tạp của chiến lược JIT, việc áp dụng nó yêu cầu thời gian và công sức đáng kể để nghiên cứu và triển khai. Vì vậy, các tổ chức không thể chỉ đơn giản tích hợp JIT vào hoạt động của họ mà cần phải lập kế hoạch cẩn thận cho toàn bộ quy trình.

Hơn nữa, trong một số trường hợp, JIT có thể làm cho các doanh nghiệp trở nên “phụ thuộc” quá mức vào các nhà cung cấp trong việc đặt và nhận nguyên vật liệu. Nếu quá trình này gặp khó khăn hoặc xảy ra sai sót, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tất cả các giai đoạn của chuỗi cung ứng và sản xuất. Trong trường hợp tồi nhất, việc thiếu thành phần cần thiết có thể dẫn đến ngừng sản xuất hoàn toàn. Hậu quả của tình trạng này không chỉ dừng lại ở việc gián đoạn sản xuất hoặc tăng chi phí, mà còn ảnh hưởng đến quá trình tiếp thị và chăm sóc khách hàng trong tương lai.

Một số hạn chế khác có thể kể đến như:
  • Ảnh hưởng rủi ro của các yếu tố bên ngoài như tắc đường, thời tiết,…
  • Nhu cầu tăng đột ngột khiến nhà sản xuất không kịp trở tay
  • Rủi ro ngoại hối, biến động tiền tệ, thanh toán,…
Sản xuất Just-In-Time chỉ có thể hoạt động nếu tất cả các bên liên quan giao tiếp và hoạt động liên tục và hiệu quả. Chỉ khi đó, doanh nghiệp mới có thể mong đợi tiết kiệm chi phí và giảm lãng phí trong công ty của mình.

Ví dụ ứng dụng sản xuất Just-In-Time

Nhiều chủ doanh nghiệp sử dụng phương pháp JIT để tăng hiệu quả và giảm lãng phí bằng cách chỉ nhận hàng khi họ cần cho quá trình sản xuất qua đó giúp giảm chi phí tồn kho. Do đó, phương pháp này đòi hỏi các nhà sản xuất phải dự báo nhu cầu một cách chính xác để có hiệu quả. Ví dụ ứng dụng sản xuất Just-In-Time xuất hiện trong nhiều ngành công nghiệp, nhưng chủ yếu là trong những ngành sử dụng dây chuyền sản xuất hoặc yêu cầu dự trữ nguyên liệu thô. Một số công ty thành công trong việc áp dụng hệ thống JIT bao gồm Toyota, Apple và McDonald’s.

Toyota

Toyota đã là công ty tiên phong thực hiện mô hình sản xuất Just-In-Time (JIT) một cách hiệu quả từ năm 1970 và vẫn tiếp tục là một ví dụ mẫu về việc áp dụng thành công hệ thống JIT. Phương pháp này, còn gọi là chiến lược sản xuất Toyota, có cách tiếp cận đặc trưng: nguyên liệu thô không được dự trữ trước và chỉ được chuyển đến nhà máy sản xuất khi nhận được đơn đặt hàng từ khách hàng và sản phẩm đã sẵn sàng cho giai đoạn chế tạo.
 
Thậm chí trong quá trình sản xuất, các thành phần chỉ được sử dụng khi cần thiết và chỉ cung cấp tại từng bước/trạm sản xuất cụ thể. Điều này giúp duy trì số lượng hàng tồn kho ở mức thấp nhất có thể, đồng thời giúp giảm chi phí.
 
Điều này cũng cho phép Toyota thích ứng nhanh chóng với nhu cầu của khách hàng, giảm thiểu đáng kể rủi ro có quá nhiều hàng tồn kho. Các yếu tố quan trọng trong thành công của Toyota
  • Một lượng nhỏ nguyên liệu thô được lưu giữ tại mỗi trạm sản xuất, đảm bảo rằng luôn có đủ kho dự trữ để bắt đầu sản xuất bất kỳ sản phẩm nào. 
  • Dự báo chính xác để dự trữ nguyên liệu ở mức chính xác

Apple

Apple, một trong những tập đoàn công nghệ hàng đầu, cũng đã áp dụng nguyên tắc của Just-In-Time (JIT) để tối ưu hoá quá trình sản xuất. Tuy nhiên, cách tiếp cận của Apple với JIT có điểm độc đáo là họ tận dụng mạng lưới nhà cung cấp để đạt được mục tiêu của JIT. Apple chỉ duy trì một trung tâm kho ở Mỹ và tập trung vào khoảng 150 nhà cung cấp chính trên toàn cầu; tuy nhiên, công ty đã xây dựng các mối quan hệ mạnh mẽ và chiến lược hiệu quả với các nhà cung cấp của mình. Chiến lược sản xuất ngoại thuê này đã giúp Apple trở nên linh hoạt hơn và từ đó giảm chi phí và lượng hàng tồn kho dư thừa.

Với việc duy nhất duy trì một kho trung tâm tại Mỹ, hầu hết hàng tồn kho của Apple được phân phối tại các cửa hàng bán lẻ, tạo ra một mô hình phù hợp với nguyên tắc JIT.

Ngoài ra với JIT, Apple bắt đầu tận dụng lợi thế của dropshipping. Do đó, điều này làm giảm chi phí vận chuyển, lãng phí và chi phí lưu kho. Các yếu tố quan trọng trong thành công của Apple
  • Trách nhiệm lưu kho thuộc về các nhà cung cấp 
  • Tận dụng các nhà bán lẻ làm hệ thống hàng tồn kho
  • Sắp xếp dropshipping để mua hàng trực tuyến

McDonald’s

Các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh như McDonald’s sử dụng hàng tồn kho của JIT để phục vụ khách hàng hàng ngày. Những nhà hàng thức ăn nhanh này thường có sẵn mọi nguyên liệu cần thiết, do đó, chỉ khi nhận đơn hàng thì McD’s mới thực sự “sản xuất” các phần ăn của mình (ngoại trừ một số thành phẩm vào thời gian cao điểm). JIT giúp tiêu chuẩn hóa quy trình để mỗi khi khách hàng nhận được đơn đặt hàng, họ sẽ có được trải nghiệm nhất quán như nhau. Các yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của Mcdonald
  • Các thủ tục được tiêu chuẩn hóa đảm bảo tính nhất quán
  • Phương pháp JIT làm tăng sự hài lòng của khách hàng vì các sản phẩm được phục vụ ngay tức thì

Triển khai sản xuất Just-In-Time

Sản xuất Just-In-Time là một chiến lược độc đáo nhưng vẫn hiệu quả, không chỉ giúp các công ty giải quyết các bài toán hàng tồn kho, mà còn giúp giảm các chi phí nguyên vật liệu cũng như tối ưu hóa các quy trình của hoạt động sản xuất, qua đó giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng các yêu cầu thị trường tốt hơn. Như đã đề cập ở trên, hệ thống sản xuất JIT không quá phức tạp; tuy nhiên, việc thực hiện và duy trì có thể đối mặt khó khăn.
 
Các vấn đề như thay đổi theo thời gian, lịch sản xuất thay đổi và thời gian chờ đợi lâu từ các nhà cung cấp có thể khiến hệ thống này khó triển khai.  Do đó, trước khi áp dụng, doanh nghiệp nên nghiên cứu và phân tích các nhu cầu và yêu cầu về các mục tiêu mà giải pháp JIT có thể giải quyết. Ngoài ra, việc training hiệu quả cho không chỉ các nhà quản lý mà ngay cả các công nhân và nhân viên làm việc trong nhà máy về chiến lược JIT, cách hoạt động và làm thế nào để làm việc chung với nó, cũng là một yếu tố cần thiết để triển khai sản xuất Just-In-Time diễn ra hiệu quả. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để trải nghiệm một cuộc cách mạng trong nhà máy của bạn ngay hôm nay!

Nâng cao hiệu quả cải tiến quy trình sản xuất với Lean Six Sigma

BOM là gì? Làm thế nào để xây dựng và quản lý BOM hiệu quả?

Trí tuệ kinh doanh BI là gì? Liệu nhà sản xuất có thể tích hợp BI vào hệ thống ERP?

7 ứng dụng nổi bật của AI tạo nên cuộc cách mạng hóa trong sản xuất

Tương lai của ngành sản xuất với sự đột phá của trí tuệ nhân tạo AI

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *